مراسم بزرگداشت سی وپنجمین سالگردعروج عارفانه دکترعلی شریعتی درزادگاهش مزینان برگزارمی شود.

به گزارش شاهدان کویر؛مراسم سی وپنجمین سالگردمعلم شهید انقلاب، مبارز خستگی ناپذیر دکتر علی شریعتی مزینانی باحضوراساتید برجسته ودانشجویان دانشگاهها، مسئولین محلی خراسان رضوی ،جمعی ازدوستداران مزینانی ایشان که درتهران ساکن هستندروزبیست ونهم خردادماه ساعت ۹صبح درهیئت حسینی مزینان برگزار می شود.

بنابراعلام دبیر برگزاری مراسم سی وپنجمین سالگرد دکتر شریعتی ؛ دراین مراسم قرار بود دکتر سیدمحمدحسینی وزیر فرهنگ وارشاداسلامی سخنران ویژه باشد اما به دلیل سفرخارجی این مقام مسئول نماینده ایشان وهمچنین جندنفرازمسئولین وزارت نفت که درساخت باشگاه ورزشی مزینان کمک شایانی نموده اند شرکت می کنند و احتمال حضورمهندس نوذری وزیر اسبق نفت نیز وجود دارد .همچنین روزجمعه درمهدیه مزینانیهای مقیم مرکز کارت دعوت مراسم فوق دربین  شهروندان توزیع شد.

مراسم سالگرد دکترعلی شریعتی همه ساله همزمان باسالگرد ایشان به همت جمعی ازفرهیختگان مزینانی درزادگاهش برگزار می شود که انتظار می رود مقامات مسئول عنایت بهتری به برگزاری این گونه مراسم درزادگاه دانشمندان واندیشمندان داشته باشند .

زندگینامه دکتر علی شریعتی مزینانی:

دکتر علی شریعتی در سال 1312 در روستای مزینان از حوالی شهرستان سبزوار متولد شد.اجداد او همه از عالمان دین بوده اند…. پدر پدر بزرگ علی، ملاقربانعلی، معروف به آخوند حکیم،مردی فیلسوف و فقیه بود که در مدارس قدیم بخارا و مشهد و سبزوار تحصیل کرده و از شاگردان برگزیده حکیم اسرار (حاج ملاهادی سبزواری) محسوب می شد. پدرش استاد محمد تقی شریعتی (موسس کانون حقایق اسلامی که هدف آن «تجدید حیات اسلام و مسلمین» بود) ومادرش زهرا امینی زنی روستایی متواضع و حساس بود.

علی حساسیتهای لطیف انسانی و اقتدار روحی و صلاحیت عقیده اش را از مادرش به ودیعه گرفته بود. علی به سال 1319 در سن هفت سالگی دردبستان ابن یمین، ثبت نام می کند، اما به دلیل بحرانی شدن اوضاع کشور ـ تبعید رضا شاه و اشغال کشورتوسط متفقین ـ خانواده اش را به ده می فرستد و پس از برقراری آرامش نسبی در مشهد علی وخانواده اش به مشهد باز می گردند. پس از اتمام تحصیلات مقدماتی در 16 سالگی سیکل اول دبیرستان (کلاس نهم نظام قدیم) را به پایان رساند و وارد دانشسرای مقدماتی شد.

در سال 31، اولین بازداشت علی که در واقع نخستین رویارویی مستقیم وی با حکومت و طرفداری همه جانبه او از حکومت ملی بود، واقع شد. در همین زمان یعنی 1331 وی که در سال آخر دانشسرا بود به پیشنهاد پدرش شروع به ترجمه کتاب ابوذر (نوشته عبدالحمید جوده السحار) می کند. در اواسط سال 1331تحصیلات علی در دانشسرا تمام شد و پس از مدتی شروع به تدریس در مدرسه کاتب پور احمدآباد کرد. و همزمان به فعالیتهای سیاسیش ادامه داد. کتاب «مکتب واسطه» نیز در همین دوره نوشته شده است. در سال 1334 پس از تاسیس دانشکده علوم و ادبیات انسانی مشهد وارد آن دانشکده شد. در دانشکده مسئول انجمن ادبی دانشجویان بود در همین سالهاست که آثاری از اخوان ثالث مانندکتاب ارغنون (1330) و کتاب زمستان (1335) و آخر شاهنامه (1328) به چاپ رسید واو را سخت تحت تاثیر قرار داد. در این زمان فعالیتهای سیاسی ـ اجتماعی شریعتی در نهضت (جمعیتی که پس از کودتای 28 مرداد توسط جمعی از ملیون خراسان ایجاد شده که علی شریعتی یکی از اعضا آن جمعیت بود).

آشنایی او با خانم پوران شریعت رضوی در دانشکده ادبیات منجر به ازدواج آن دودر سال 1337 می گردد. و پس از چند ماه زندگی مشترک به علت موافقت با بورسیه تحصیلی او در اوایل خردادماه 1338 برای ادامه تحصیل راهی فرانسه می شود. در طول دوران نحصیل دراروپا علاوه بر نهضت آزادیبخش الجزایر با دیگر نهضتهای ملی افریقا و آسیا، آشنایی پیدا کردو به دنبال افشای شهادت پاتریس لومومبا در 1961 تظاهرات وسیعی از سوی سیاهپوستان در مقابل سفارت بلژیک در پاریس سازمان یافته بود که منجر به حمله پلیس و دستگیری عده زیادی از جمله دکتر علی شریعتی شد. دولت فرانسه که با بررسی وضع سیاسی او، تصمیم به اخراج وی گرفت امابا حمایت قاضی سوسیالیست دادگاه، مجبور می شود اجرای حکم رامعوق گذارد. وی در سال 1963 با درجه دکتری یونیورسیته فارغ التحصیل شد و پس از مدتی او به همراه خانواده و سه فرزندش به ایران بازگشت و در مرز بازرگان توسط مأموران ساواک دستگیر شد.

پس از بازگشت از اروپا

پس از پنج سال تحصیل و آموختن و فعالیت سیاسی، در اروپا، بازگشت به فضای راکد و بسته جامعه ایران و آن هم تدریس در دبیرستان بسیار رنج آور بود، سال بعد (وی) پس ازقبولی در امتحان به عنوان کارشناس کتب درسی به تهران منتقل می شود و با آقایان برقعی و باهنر و دکتر بهشتی که از مسئولین بررسی کتب دینی بودند، همکاری می کند. ترجمه کتاب «سلمان پاک» اثر پروفسورلوئی ماسینیون حاصل تلاش او در این دوره است. از سال 1345 او به استادیار رشته تاریخ در دانشکده مشهد استخدام می شود. موضوعات اساسی تدرس او را می توان به چند بخش تقسیم کرد:

تاریخ ایران، تاریخ و تمدن اسلامی و تاریخ تمدنهای غیر اسلامی. از همان آغاز روش تدریس، برخوردش با مقررات متداول در دانشکده و رفتارش با دانشجویان، او را از دیگر استادان متمایز می کرد. چاپ کتاب اسلام شناسی و موفقیت درسهای دکتر علی شریعتی در دانشکده مشهدو ایراد سخنرانیهای او در حسینیه ارشاد در تهران موجب شد که دانشکده های دیگر ایران از او تقاضای سخنرانی کنند این سخنرانیها از نیمه دوم سال 1347 آغاز شد. مجموعه این فعالیتها مسئولین دانشگاه را بر آن داشت که ارتباط او با دانشجویان را قطع کنند و به کلاسهای وی که در واقع به جلسات سیاسی ـ فرهنگی بیشتر شباهت داشت، خاتمه دهند. در پی این کشمکشها و دستور شفاهی ساواک به دانشگاه مشهدکلاسهای درس او، از مهرماه 1350، رسماً تعطیل شد. از اواخر آبان ماه 51بخاطر سخنرانی های ضد رژیم، زندگی مخفی وی آغاز شد پس از چند ماه زندگی مخفی درمهرماه سال 1352 خود را به ساواک معرفی کرد که تا 18 ماه او را در سلول انفرادی زندانی کردند؛ که نهایتاً در اواخر اسفند ماه سال 53 او از زندان آزاد می شود و بدین ترتیب مهمترین فصل زندگی اجتماعی و سیاسی وی خاتمه می یابد. در این دوران که مجبور به خانه نشینی بود؛ فرصت یافت تا به فرزندانش توجه بیشتری کند. در سال 55، با فرستادن پسرش (احسان) به خارج از کشور فرصت یافت تا مقدمات برنامه هجرت خود را فراهم کند. دکتر شریعتی نهایتا در روز 26 اردیبهشت سال 1356 از ایران، به مقصد بلژیک هجرت کرد و پس از اقامتی سه روزه در بروکسل عازم انگلستان شد و در منزل یکی از بستگان نزدیک همسر خود اقامت گزید و پس از گذشت یک ماه در 29خرداد همان سال به نحو مشکوک درگذشت و با مشورت استاد محمد تقی شریعتی و کمک دوستان و یاران اواز جمله شهید دکتر چمران و امام موسی صدر در جوار حرم مطهر حضرت زینب (س)در سوریه به خاک سپرده شد

آثاردکترشریعتی

عناوین مهم‌ترین کتاب‌های دکتر علی شریعتی که اکثر نوشته‌ها و گفته‌های وی را در برمی‌گیرد و توسط مؤسسه حسینیه ارشاد چاپ و منتشر شده‌اند، عبارتند از:
ـ مجموعه آثار 1 (با مخاطب‌های آشنا: با پدر (استاد و مرادش)، همسر و فرزند، با دوستان، برادران و خواهران، از شما دو تن شهید شاهد و با شما دو تن نیز، ای خواهر، ای بردار، دو وصیت، آخرین نوشته‌ها، آخرین حرف با تو ای مهربان، جاودان آسیب‌ناپذیر‌، عکس برخی از نامه‌ها).
ـ مجموعه آثار 2 (خودسازی انقلابی: چگونه ماندن، عرفان، برابری، آزادی، عشق- توحید، آزادی، خجسته آزادی، خودسازی انقلابی، بر در حق کوفتن حلقه‌ وجود، سلام‌های نماز، حر، شب قدر، معراج).
ـ مجموعه آثار 3 (ابوذر: دفتر اول ابوذر غفاری ، دفتر دوم: یک‌بار دیگر ابوذر).
ـ مجموعه آثار 4 (خودسازی انقلابی: بازگشت؛ دفتر اول: بازگشت به خویشتن: وقتی صف‌ها مشخص‌اند، معجزه‌ ایمان و آگاهی، به کدام خویشتن برگردیم؟؛ دفتر دوم: بازگشت به کدام خویش: سرنوشت اندیشه‌ها، مصلحان متجدد، چپگرایان انقلابی سیاسی، جامعه و تاریخ، ما در کجای تاریخیم؟، فلسفه و علم تاریخ، مارکسیسم و مسیر تاریخ، مسوولیت روشنفکران، جبر تاریخ، رسالت روشنفکر، آسیمیله، انقطاع تاریخی، وجدان تاریخی، احساس گذشته و شناخت خویش تاریخی در شرق، تجدد بازی، استعمار و آسیمیلاسیون، خدمت و اصلاح، روشنفکر و انتلکتوئل، استعمار آفریقا، عجز بینش غربی مارکسیستی از تحلیل استعمار، مارکسیسم و تحلیل زیربنا، ناسیونالیسم و مارکسیسم، تلقی از مذهب، جامعه‌شناس و تعهد، تکنیک روشنفکر شدن، سه پایگاه، رابطه‌ علم و عمل، سال‌های تصمیم ـ چه باید کرد؟، بینش انتقادی روشنفکر، سیانتیسم، جغرافیای حرف، مسوولیت روشنفکر در جامعه‌ کنونی ما، خلاصه‌ بحث، ما دارای چند خویشتن تاریخی، فرهنگی هستیم، روشنفکر: متفکر آگاه، صاحب ایدئولوژی، ترتیب طرح مکتب‌ها، ماتریالیسم، مارکس، سوسیالیسم و ماتریالیسم، جهان‌بینی من مبتنی بر یک تفسیر معنوی از جهان است، وصیت‌نامه‌ فانون).
ـ مجموعه‌آثار 5 (ما و اقبال).
ـ مجموعه آثار 6 (تحلیل از مناسک حج: پوستین وارونه، بیست و سه سال در بیست و سه روز، میعاد با ابراهیم، مناسک، حج، حج بزرگتر، بزرگتر از حج: شهادت).
ـ مجموعه‌آثار 7 (شیعه: دفتر اول: شیعه یک حزب تمام(بخش اول و دوم)، دفتر دوم: نقش انقلابی یاد و یادآوران در تاریخ تشیع، دفتر سوم: مسوولیت شیعه بودن).
ـ مجموعه‌آثار 8 (نیایش: دفتر اول: نیایش از الکسیس کار، ‌دفتر دوم: مکتب سجاد، دفتر سوم: نیایش: متن، دفتر چهارم: زیباترین روح پرستنده).
ـ مجموعه‌آثار 9 (تشیع سرخ و تشیع سیاه، تشیع علوی و تشیع صفوی).
ـ مجموعه‌آثار 10 (جهت‌گیری طبقاتی در اسلام: دفتر اول، دفتر دوم، دفتر سوم).
ـ مجموعه‌آثار 11 (تاریخ تمدن جلد1: تمدن چیست؟، بحث کلی راجع به تمدن و فرهنگ، تعریف تاریخ، مکاتب تاریخ و روش تحقیق آن، چرا اساطیر، روح همه‌ تمدن‌های دنیاست؟، تاریخ تمدن چین، بینش زرد (نگاه چینی)).
ـ مجموعه‌آثار 12 (تاریخ تمدن جلد2: حادثه‌ شگرف در تاریخ، خصوصیات قرون معاصر، بحث عمومی راجع‌به جهان‌بینی و فرهنگ، جهان‌بینی و محیط، گرایش‌های سیاسی در قرون معاصر، مساله‌ خودیابی، ویژگی‌های تمدن امروز).
ـ مجموعه‌آثار 13 (هبوط در کویر: هبوط، کویر، ‌ضمیمه‌ها: توضیحی درباره‌ سرود آفرینش، توتم‌پرستی، دوستان عزیزم).
ـ مجموعه‌آثار 14 (تاریخ و شناخت ادیان جلد 1: درس اول، درس دوم، درس سوم، درس چهارم، درس پنجم، درس ششم، درس هفتم).
ـ مجموعه‌آثار 15 (تاریخ و شناخت ادیان جلد 2: درس هشتم، درس نهم، درس دهم، درس یازدهم، درس دوازدهم، درس سیزدهم، درس چهاردهم).
ـ مجموعه‌آثار 16 (اسلام‌شناسی1 ـ درس‌های حسینه‌ ارشاد: درس اول و دوم، درس سوم، درس چهارم، درس پنجم، درس ششم، درس هفتم، درس هشتم، درس نهم).
ـ مجموعه‌آثار 17 (اسلام‌شناسی2 ـ درس‌های حسینه‌ ارشاد:درس دهم، درس یازدهم، درس دوازدهم، درس سیزدهم، درس چهاردهم، درس پانزدهم، درس شانزدهم، درس هفدهم).
ـ مجموعه‌آثار 18 (اسلام‌شناسی3 ـ درس‌های حسینه‌ ارشاد: درس نوزدهم، درس بیستم، درس بیست و یکم، درس بیست و دوم، درس بیست و سوم، درس بیست و چهارم، درس بیست و پنجم، درس بیست و ششم،‌ درس بیست و هفتم).
ـ مجموعه‌آثار 19 (حسین وارث آدم: حسین وارث آدم، ثار، شهادت، پس از شهادت، بحثی راجع‌ به شهید، بینش تاریخی شیعه،‌ انتظار، مذهب اعتراض، ضمیمه‌ها: فلسفه‌ تاریخ در اسلام، مقدمه معلم شهید بر کتاب حجربن عدی).
ـ مجموعه‌آثار 20 (چه باید کرد؟: پیام امید به روشنفکر مسوول (تفسیر سوره‌ی روم)، روشنفکر و مسوولیت او در جامعه، مخروط جامعه‌شناسی فرهنگی، راه سوم، خودآگاهی و استحمار، از کجا آغاز کنیم؟، استخراج و تصفیه‌ منابع فرهنگی، چه باید کرد؟، روشنفکر مسوول کیست؟، ضمیمه‌ها: رابطه‌ روشنفکر با جامعه، پرسش و پاسخ).
ـ مجموعه‌آثار 21 (زن: فاطمه، فاطمه است، انتظار عصر حاضر از زن مسلمان، سمینار زن، ضمیمه:حجاب).
ـ مجموعه‌آثار 22 (مذهب، علیه مذهب: پدر! مادر! ما متهمیم، آری این‌چنین بود برادر، ضمیمه‌ها: تمدن، مذهب، خداحافظ شهر شهادت، اگر پاپ و مارکس نبودند، میزگرد: پاسخ به سوالات و انتقادات).
ـ مجموعه‌آثار 23 (جهان‌بینی و ایدئولوژی: جهان‌بینی، انواع جهان‌بینی‌ها، طبقات هابیلی و طبقات قابیلی، جهان‌بینی توحید و جهان‌بینی شرک، طبقه بورژوا و جهان‌بینی مادی، توحید و شرک، شناخت توحید، اهمیت توحید، ایدئولوژی 1: فرق ایدئولوژی با علم و فلسفه، فرق ایدئولوژی با مذهب، دو نوع مذهب، نقش ایدئولوژی در قرون جدید، ایدئولوژی، شاخصه‌ روشنفکر است، ایدئولوژی 2: پرسش و پاسخ،‌ ایدئولوژی 3: فرهنگ و ایدئولوژی‌، فرهنگ، تمدن،‌ فرهنگ و تمدن جهانی، فرهنگ و تمدن قومی، سرمایه‌ فرهنگی، بینش فلسفی، بینش علمی،‌ بینش تکنیکی،‌ بینش سیاسی و اجتماعی، وجدان هنری، وجدان عرفانی و مذهبی، کیفیت و ارزش این خودآگاهی، طرح مسئله به صورتی دیگر، ایدئولوژی چیست؟، جامعه اسلامی، تمدن در مدینه، خودآگاهی، حکمت چیست؟، ایدئولوژی 4 و 5: انتظار، جبر تاریخ و اراده‌ انسانی، دیالکتیک و رابطه‌ آن با جهان‌بینی ماتریالیستی و جهان‌بینی توحیدی، جایگاه مفاهیم ایدئولوژیک در دو جهان‌بینی متضاد، استخدام تصاویر مادی برای بیان مفاهیم معنوی و ایدئولوژیک، مبارزه با «بت» ارتجاع، توطئه‌های رنگارنگ بر علیه اسلام انقلابی، ضمیمه‌ها: پرسش و پاسخ، شفاعت تابویی و شفاعت ایدئولوژیک، هجرت و تمدن، نقش عامل هجرت در تکوین تمدن‌های بشری، نقش «مهاجرت صلیبی» و نهضت جهانگردی در دگرگونی جامعه غربی قرون وسطایی، اسلام، مکتبی با زیربنای عینی و روبنای معنوی، تاثیر مهاجرت در جهان‌بینی انسان، مفهوم و انواع مهاجرت در قرآن).
ـ مجموعه‌آثار 24 (انسان: انسان و اسلام، آزادی، انسان، اسلام و مکتب‌های مغرب زمین، انسان آزاد- آزادی انسان، انسان و تاریخ، اگزیستانسیالیسم، ضمیمه‌ها: تنهایی، فلسفه‌ خلقت انسان).
ـ مجموعه‌آثار 25 (انسان بی‌خود: اومانیسم در غرب و شرق، عصیان انسان،‌چهار زندان انسان (کنفرانس دانشکده نفت آبادان)، چهار زندان انسان (سخنرانی در مدرسه عالی خدمات اجتماعی)، انسان بی‌خود، انسان تمام، ارتجاع نو، نیازهای انسان امروز، سخنی درباره‌ کتاب، آرزوها، ضمیمه‌:پایان غم‌انگیز زندگی یونگ).
ـ مجموعه‌آثار 26 (علی(ع): ترجمه و تفسیر خطبه 32 نهج‌البلاغه، علی(ع) حقیقتی برگونه‌ اساطیر، قرن ما در جستجوی علی(ع)، علی(ع) تنهاست، چه نیازی است به علی(ع)؟، علی(ع) بنیانگذار وحدت، قاسطین، مارقین، ناکثین، پیروان علی(ع) و رنج‌هایشان، علی(ع)،حیات باورش پس از مرگ، امت و امامت، ضمیمه: تاریخ و علی(ع)).
ـ مجموعه‌آثار 27 (بازشناسی هویت ایرانی ـ اسلامی: تاریخ ایران اسلامی تا صفویه، بازگشت به خویش، تولد دوباره‌ اسلام، Renaisance در نگاهی سریع بر فراز یک قرن، دریغ‌ها، ضمیمه‌ها: تشیع: میعادگاه روح سامی و روح آریایی، ممالک همجوار).
ـ مجموعه‌آثار 28 (روش شناخت اسلام: دفتر اول: (عرب پیش از اسلام)، دفتر دوم: (روش شناخت اسلام)، برخی ویژگی‌های شخصیت پیامبر، از هجرت تا وفات، بررسی پاره‌ای از وقایع صدر اسلام، سلمان پاک و…، بررسی کوتاه مساله ولایتعهدی امام رضا(ع) دفتر سوم: (مکتب تعلیم و تربیت اسلامی)، ضمیمه‌ها: ضرورت شناخت تاریخ تمدن اسلام، خدا در مذاهب مختلف، مفهوم جهان‌بینی در جوامع باز و بسته، قرآن و کامپیوتر، اصول تقلید، صالحات و حسنات در قرآن، جغرافیای فرهنگی عربستان، نگاهی به قرآن).
ـ مجموعه‌آثار 29 (میعاد با ابراهیم: سخنرانی‌های سفر حج در سال 1349، سخنرانی‌های سفر حج در سال 1350، ضمیمه‌ها: تاریخ و ارزش آن در اسلام، تاریخ خطٰ سیر تکوین طبیعی آدم، کتاب علی: کتاب فردا، کتاب همیشه، استانداردهای ثابت در تعلیم و تربیت، معارف اسلامی، ضرورت تیپ‌شناسی در نوشتن بیوگرافی، مرگ پیغامی به زندگی).
ـ مجموعه‌آثار 30 (اسلام‌شناسی).
ـ مجموعه‌آثار 31 (ویژگی‌های قرون جدید: تاریخ تکامل فلسفه، متدلوژی علم، ریشه‌های اقتصادی رنسانس، نگاهی به ویژگی‌های قرون قدیم، قرون وسطی و قرون جدید، مروری کوتاه بر خصوصیات قرون وسطی و قرون جدید، نگاهی به تاریخ فردا، اسکولاستیک جدید، ماشین در اسارت ماشینیسم، تمدن و تجدد، وضع آگاهی طبقاتی، برخی پیشتازان «بازگشت به خویش» در جهان سوم، ضمیمه‌ها: جهان‌بینی بسته و جهان‌بینی باز، هجرت زمینه‌ساز جهان‌بینی باز، جامعه‌شناسی سیانتیستی، داروینیسم در تبدیل انواع تمدن‌ها به یکدیگر، دنیای سوم خود به زبان آمده است، تلقی مذهب از دید روشنفکر واقع‌بین و روشنفکر مقلد، نمونه‌های عالی اخلاقی در اسلام است، مقدمه‌ای برکنفرانس حسن‌الامین).
ـ مجموعه‌آثار 32 (هنر: هنر در انتظار موعود، مذهب «دری» است و هنر «پنجره»‌ای، هنر، گریزی از «آنچه هست»، در نقد و ادب، نمایشنامه: ظلم برپایه‌ عدل، گزیده‌ای از اشعار، ضمیمه‌ها: شعر چیست، عبرتی و حکایتی).
ـ مجموعه‌آثار 33 (گفت وگوهای تنهایی: مجموعه‌آثار 33 دارای دو بخش اصلی و ضمیمه‌ها و حاوی دست‌نویس‌های منتشر ناشده است که غالباً و چنانچه از بعضی از تاریخ‌های موجود در متن بر‌می‌آید در خلال سال‌های 46 تا 48 نگاشته شده‌اند. نگارش سوال و جواب‌های بخش «ضمیمه‌ها» متعلق به دوران فعالیت معلم شهید در حسینیه‌ ارشاد است. در بخش «اصلی»، آنچه را که در زمینه‌ بیوگرافی و شرح زندگی خانوادگی، علمی، سیاسی و اجتماعی وی است، در آغاز و پس از آن مطالبی درباره تاملات تنهایی و شکوائیه‌های فردی و خصوصی، خطاب‌هایی به مخاطب‌های آشنا و ناآشنا، نوشته‌های محاوره‌ای، نقد و بررسی شخصیت و افکار و آثار و احوال اشخاصی چون شاندل و در آخر نقد و بررسی یا توصیف بعضی مسایل و مفاهیم اجتماعی، فرهنگی، فکری و انسانی، از قبیل معبد، ایمان و انتظار آمده است. موضوعات بخش ضمیمه‌ها بدین صورت تقسیم‌بندی شده است: دست‌نوشته‌هایی که از انتها ناقصند در مرتبه‌ نخست و به دنبال آن‌ها دست‌نوشته‌هایی که از ابتدا و یا هم از ابتدا و هم از وسط دارای کمبودند، آورده شده‌اند. قسمت نهایی این بخش متشکل از پرسش‌هایی است که توسط خود دکتر علی شریعتی طرح و سپس پاسخ داده شده‌اند یا در مواردی بدون پاسخ مانده‌اند. عنوان اصلی کتاب از نام فرانسوی یکی از کتب مورد اشاره در متن، الهام گرفته شده است.)
ـ مجموعه‌آثار 34 (نامه‌ها: نامه به همسر، نامه به فرزند، نامه به عمو، پیام به همایون، نامه به کاظم، نامه به دوست، نامه به دوست: مهندس عبدالعلی بازرگان، نامه به دوستان، نامه به صندوق خیریه، نامه به هیئت مدیره مجله‌ مکتب اسلام، نامه به آیت‌ا… میلانی، نامه به آقای ابراهیم میلانی، نامه به نویسنده نقد و بررسی، نامه به رییس دانشکده‌ ادبیات، سرسید احمدخان، برادر نادیده، و خویشاوند ناشناسم).
ـ مجموعه‌آثار 35 (آثار گونه‌گون؛ بخش اول: تاریخ ـ جامعه، انسان، شناخت اسلام، قرون وسطی ـ قرون جدید، مذهب ـ عرفان ـ آرمانگرایی، هنر، گفت‌وگوهای تنهایی، حسینیه ارشاد، نامه‌ها؛ بخش دوم: کودک و نوجوان، یک، جلویش تابینهایت، صفرها!، مقالات، نوشته‌های متفرقه، ترجمه‌ها، فیش‌ها و یادداشت‌ها، عکس برخی از دست‌نوشته‌ها، پیوست‌ها).
ـ مجموعه‌آثار 36 (آثار جوانی: بخش اول: آثار دوره‌ جوانی، مقالاتی از روزنامه خراسان، اخلاق شریعتی، مقالاتی از ایران آزاد، مقالاتی از نامه‌ پارسی، راهنمای خراسان؛ بخش اول: سرزمین خراسان و مردم آن؛ بخش دوم: شهر مشهد؛ بخش سوم: حومه مشهد و مناطق ییلاقی آن، سدهای اطراف مشهد، چشمه‌های معروف؛ بخش چهارم: شهرستان‌های خراسان؛ بخش دوم: آثار دوره‌ میانسالی؛ مقدمه دکتر علی شریعتی بر کتاب خلافت و ولایت از نظر قرآن و سنت اثر استاد محمدتقی شریعتی، سه سخنرانی، ضمایم: عهد زن، مرغ آبشار، گل ابریشم، جنایت فجیع، شهادت کاظم، عراق، سرزمین شورش‌ها، شناخت کتاب، طوفان سیاه، نامه‌ دکتر علی شریعتی به استاد مطهری).